764 Stuivenbergziekenhuis Antwerpen

---

Voor de publieke zaak is het tijd om de Stuivenbergsite open te stellen en de buurt, de wijk het gebouwde erfgoed terug te schenken door het teveel af te breken, het te behouden te herstellen en de publieke ruimte die zo ontstaat deel te maken van de omliggende straten en pleinen als park, leef en ademruimte voor de buurt. Dit alles met als doel de site geschikt te maken tot een integraal strategisch, duurzaam en groen stadsvernieuwingsproject, klimaat-adaptief en natuur-inclusief. Het verbeteren van de woon-, leef-, zorg-, en welzijnskwaliteit van de buurt en wijk staat daarbij centraal. Na jaren van studie en onderzoek, buurtparticipatie en bergen informatie over de site is het tijd voor actie.

Door de 19de -eeuwse structuur te renoveren en te herbestemmen krijgt het Stuivenbergziekenhuis de kans om ingevuld te worden als een verzamelgebouw met verschillende doeleinden gericht op de wijk. De site wordt nog meer verankerd in de wijk door ook voldoende en gevarieerd maatschappelijk programma te introduceren. Er is plek voor een jeugdhuis, een basketbalplein, een skatepark, een café, een plek voor bezinning, een kinderopvang, een huis van het kind, ruimte voor allerhande vormen van cultuur en stedelijke diensten. Het groene karakter van de site wordt versterkt met toegankelijke tuinen en pleinen ingericht voor alle lagen van de bevolking, van jong tot oud, gericht op  verschillende culturen, inclusief, met een park door middel van materialiteit en sfeer gedifferentieerd, deels veilig omsloten, deels 24u toegankelijk voor alle omwonenden van de buurt. Zo vormt de site een groene long voor de wijk:

Het noordelijke Boerhaaveplein als groene stedelijke plek combineert doorstroom- en verblijfscapaciteit onder een bladerdak van bomen aan de grote centrale waterpartij met lange zitranden, speelmogelijkheid een verkoeling in de warme zomerdagen.

De westelijke  Pesthofstraat ontworpen als actieve stadspark, als tuin voor de omliggende woon- en schoolcomplexen waar de buurt kan wandelen, fietsen, picknicken, moestuinieren, ontspannen, sport en spel, een praatje maken met een toevallige voorbijganger.

Het zuidelijke entreeplein met een basketveld als een amfitheater in de oude ondergrondse parkeerbak, een waterplein op de te behouden ondergrondse parkeergarage, als publieke leefruimte, als woonkamer van de buurt.

In het ontwerp wordt teruggegrepen naar het historische model en de footprint van het Stuivenbergziekenhuis, ontworpen als typologie van een paviljoenhospitaal,  waarbij de verschillende ziekenzalen zijn ondergebracht in verschillende geïsoleerde gebouwen, verbonden bij middel van een open galerij. Door de gangen terug open en ‘buiten’ te maken, ontstaat een overdekte galerij, een rue interieur, welke als ‘ruggengraat’, als drager van het project fungeert. Het gemeenschappelijk, stedelijk interieur van pleinen en straten, loopt in het gebouw door in deze rue interieur, langsheen fragmenten van nieuwe en bestaande entreegebouwen aan de noord en zuidzijde. Perforaties in de buitengevels zorgen voor een heldere en vanzelfsprekende overgang van buiten naar binnen, van het “publieke” naar het “private”. Op de kruising tussen rue interieur en de paviljoenen bevinden zich verticale stijgpunten in leesbare oude en deels nieuwe dienstgebouwen. De historische paviljoenen kunnen autonoom functioneren en een nieuwe bestemming krijgen, mits ze een tweede ontsluiting krijgen. De tweede ontsluiting is opgevat als Urban Folly, te ontwerpen in samenspraak met en door verschillende kunstenaars. De verschillende Folly’s, met een volume en positie refererend naar het historisch model, geven een speels karakter aan de parkgevel.

De ambitie is om de site tot een intelligent casco om te vormen, welk flexibel en functieneutraal invulbaar is en waarbij de bebouwde footprint en sloopwerkzaamheden beperkt blijven tot wat nodig is, zodat opnieuw een evenwicht  ontstaat tussen de open ruimte en de gebouwde omgeving.

---

Gerelateerde projecten